Letter S

Wat is stagflatie?

Het woord ‘stagflatie’ is een samengesteld woord dat bestaat uit de woorden ‘stagnatie’ en ‘inflatie’. We spreken van stagflatie wanneer de economie stagneert en er hoge inflatie is. Stagflatie is lastig te bestrijden omdat maatregelen tegen inflatie de economie verder laten stagneren. Maatregelen die de economie uit een (stagnerende) recessie trekken werken inflatie juist weer in de hand.

Hoe ontstaat stagflatie?

In tijden van stagnatie/recessie is er minder vraag naar goederen en diensten. De economie koelt af, verkoopcijfers van bedrijven lopen terug en vaak volgen er ontslagen. Bij inflatie is daarentegen de vraag naar goederen en diensten juist hoog. Doordat er meer vraag dan aanbod is, stijgen de prijzen. Veel vraag naar producten en diensten zorgt ervoor dat bedrijven meer gaan produceren. Dit zorgt weer voor meer werkgelegenheid.

Hoe kunnen inflatie en stagnatie, die haaks op elkaar lijken te staan, tegelijkertijd optreden? Economen wijzen hier twee mogelijke oorzaken voor aan:

Plotseling toenemende grondstofprijzen

Voor stagnatie moeten plotselinge veranderingen in de kosten van belangrijke grondstoffen zoals olie en gas optreden. Eigenlijk gebeurt dit maar zelden. In de jaren '70 kwam het door de oliecrisis waarbij de olieprijs fors toenam. In 2022 zagen we tekenen van stagflatie nadat Rusland Oekraïne binnenviel en de olie- en gasprijzen explosief stegen.

Een plotselinge stijging van de prijs van belangrijke grondstoffen werkt door naar de producten die consumenten kopen. Bedrijven en consumenten krijgen hierdoor met hogere productprijzen te maken. Productie- en vervoerskosten worden namelijk doorberekend in de eindproductprijs (inflatie). Daarnaast zitten bedrijven met torenhoge kosten waardoor het productieproces vaak afgeschaald moet worden (stagnatie).

Economisch wanbeleid regering

Een overheid kan stagflatie veroorzaken als ze een beleid voert dat de industrie schaadt en tegelijkertijd de hoeveelheid geld fors vergroot. Deze twee beleidskeuzes moeten dan tegelijkertijd worden uitgevoerd. Het ene beleid schaadt de economie (stagnatie), het andere beleid laat de waarde van geld afnemen (inflatie).

Wat is er te doen tegen stagflatie?

De rente verlagen

Om de stagnerende economie uit het slop te trekken verlagen centrale banken vaak de rente. Deze financiële prikkel zorgt ervoor dat het minder kost om geld te lenen. Daarnaast levert geld op een bankrekening met lage rente niet veel op. Renteverlaging moet mensen aanzetten om hun geld uit te geven en te investeren. Zo zorgen centrale banken ervoor te zorgen dat er meer geld in omloop komt, waardoor de economie gestimuleerd wordt.

De rente verhogen

Als de inflatie hoog is, is de economie vaak juist ‘oververhit’. Er is veel vraag naar producten en diensten. Bedrijven kunnen deze vraag niet bijhouden en daardoor ontstaat schaarste. Schaarste drijft de prijs van goederen en diensten omhoog. Door de rente te verhogen wordt het minder aantrekkelijker om geld uit te geven. Geld lenen kost meer geld en geld op een spaarrekening laten staan met hoge rente levert juist wat op. De economie koelt dan af omdat mensen minder uitgeven.

De kern van het probleem aanpakken

Bij stagflatie is het voor centrale banken lastig om actie te ondernemen. De rente ophogen kan de economie verder afremmen. Rente verlagen kan nog meer inflatie aanwakkeren. Een oplossing vinden voor sterk gestegen grondstofprijzen is ook een idee. Dit kan door grondstoffen ergens anders vandaan te halen of door op zoek te gaan naar alternatieven.

Wat merk je van stagflatie?

Een recessie en hoge inflatie zijn afzonderlijk al vervelend voor iedereen, maar wanneer stagflatie optreedt, is dit nog vervelender. Het stagneren van de economie zorgt voor minder werkgelegenheid en minder productiviteit. Hierdoor zijn er minder banen, meer ontslagen en meer werkloosheid. Als daar bovenop inflatie zorgt voor flink wat koopkrachtverlies worden mensen op twee fronten geraakt. Met dezelfde hoeveelheid geld kan je dan minder kopen. Je salaris, spaargeld of pensioen wordt minder waard.

Welk effect heeft stagflatie op het beursklimaat?

Stagflatie zorgt voor een zwakker economisch klimaat waarbij bedrijven voor moeilijke keuzes komen te staan. Voor sommige bedrijven is het mogelijk om verhoogde productiekosten, door bijvoorbeeld extra dure grondstofprijzen, door te rekenen aan hun klanten. Vooral bedrijven met essentiële goederen (supermarkten, energiebedrijven etc.) zie je dit vaak doen. Zij zijn minder bang om hun prijzen te verhogen omdat mensen hun producten nodig hebben.

Voor sommige bedrijven zijn grondstoffen de grootste kostenpost binnen het bedrijf. Bij fors stijgende grondstofprijzen wordt daarom de productie soms afgeschaald of (tijdelijk) stilgelegd. Een metaalfabriek is bijvoorbeeld erg afhankelijk van gasprijzen, want staalovens draaien op gas. Als de gasprijs vertienvoudigt, wordt staal produceren dus aanzienlijk duurder. Deze stijgingen zijn niet meer door te berekenen aan (eind)klanten. In dat geval is de productie stilleggen soms verstandiger omdat het product door oplopende productiekosten niet meer winstgevend is.

Stagflatie zal dus een wisselend effect hebben op beursgenoteerde bedrijven. Bedrijven met een sterke merkidentiteit en bedrijven die essentiële goederen en producten leveren, zullen minder last hebben van de effecten van stagflatie. Bedrijven die sterk afhankelijk zijn van grondstofprijzen zullen het moeilijker krijgen.

Open een rekening Terug

Let op:
Beleggen gaat gepaard met risico’s. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen. Wij adviseren je om enkel in financiële instrumenten te beleggen die aansluiten bij je kennis en ervaring. Dit is geen beleggingsadvies.

Met beleggen kun je jouw inleg verliezen.

icon_close

We willen mensen helpen om de beste beleggers te worden die ze kunnen zijn. Op ons gebruiksvriendelijke platform vind je een universum aan mogelijkheden en keuzes. Dit neemt drempels weg zodat beleggen iets voor iedereen wordt: beginners of experts. Je krijgt toegang tot een breed scala aan producten op meer dan 50 wereldwijde beurzen, zodat je de vrijheid hebt om te beleggen zoals jij wil. In onze wereld krijg je ook waar voor je geld. Dus, zonder ook maar iets te veranderen aan de hoge kwaliteit, veiligheid en het aanbod van onze diensten, bieden we ongelooflijk lage tarieven. Door jouw beleggingsbehoeftes voorop te stellen, zijn we uitgegroeid tot één van de meest toonaangevende online brokers van Europa. Meer dan 2,5 miljoen klanten en meer dan 100 internationale prijzen zijn een bewijs van dit succes.

Logo

Actievoorwaarden €100 transactietegoed actie

Indien je voor 1 januari 2024 jouw DEGIRO rekening activeert, dan vergoeden wij €100 transactietegoed aan je. De volgende voorwaarden zijn van toepassing op een geldige deelname aan deze actie:

  • De actieperiode geldt t/m 31 december 2023.
  • Gedurende de actieperiode krijgen nieuwe klanten die een rekening hebben geactiveerd €100 transactietegoed toegekend.
  • Het €100 transactietegoed is geldig op gemaakte transactiekosten en externe handlingkosten in de periode t/m 31 januari 2024.
  • Kosten voor valuta afhandeling (AutoFX en handmatige valutaconversie) worden niet vergoed in deze promotie.
  • De door jou gemaakte transactiekosten en externe handlingkosten (tot een maximum van €100,-) worden begin februari 2024 teruggestort op jouw DEGIRO rekening.
  • Deze actie is alleen geldig voor nieuwe klanten met een Nederlandse DEGIRO rekening.
  • Zodra je de Cliënt Overeenkomst hebt ondertekend, wordt je account geactiveerd en begint de actieperiode.
  • Om het transactietegoed van €100 te gebruiken moet de nieuwe klant eerst een storting doen (minimaal €0,01).
  • Nieuwe klanten die hun registratie zijn begonnen vóór de actieperiode, maar hun DEGIRO account activeren tijdens de actieperiode, komen ook in aanmerking voor deze actie.
  • Indien er al een account bestaat op het adres van de nieuwe klant, dan is deelname uitgesloten.
  • Elke nieuwe klant kan slechts eenmaal aanspraak maken op het transactietegoed.
  • Het transactietegoed is niet geldig op hefboomproducten en warrants.
  • Nederlandse wetgeving is van toepassing op deze actie.

Aanvaarding actievoorwaarden

Door deelname aan de actie accepteert de deelnemer automatisch de actievoorwaarden. DEGIRO mag de actie op elk moment voor de genoemde vervaldatum beëindigen of de actievoorwaarden wijzigen. Eventuele wijzigingen communiceert DEGIRO via de site.

Deelname

Deelname aan de actie staat open voor iedereen die t/m 31 december 2023 een rekening heeft geactiveerd bij DEGIRO.

icon_close