Wat is een ‘short squeeze’?

Als je al een tijdje bezig bent met beleggen, dan kun je je wellicht de short squeeze van Volkswagen herinneren. En als je er nog niet zo lang mee bezig bent, zal de GameStop short squeeze wel misschien iets te binnen schieten. Simpel gezegd, een short squeeze gebeurt wanneer veel beleggers short gaan in een aandeel (verwachtende dat het aandeel zal dalen), maar de prijs van het aandeel in plaats daarvan omhoogschiet. Als gevolg hiervan zullen veel beleggers hun shortpositie snel verlaten door de aandelen terug te kopen om verliezen te beperken of hun winsten veilig proberen te stellen voor het geval dat de aandelenprijs blijft stijgen. Met andere woorden, ze worden uit hun posities ‘gesqueezed’.

Wat gebeurt er tijdens een short squeeze?

Als beleggers short gaan, speculeren ze bijvoorbeeld dat de prijs van een aandeel zal dalen. Ze verkopen dus aandelen die ze niet bezitten met het doel om ze tegen een lagere prijs terug te kopen. Als dit lukt, is hun winst het verschil tussen de verkoop- en aankoopprijs. Als de aandelenprijs stijgt en hoger wordt dan de verkoopprijs, lijdt de belegger een verlies. De prijs van een aandeel kan blijven stijgen, wat betekent dat er theoretisch gezien geen limiet is aan het bedrag dat een belegger kan verliezen als hij/zij short gaat. Om potentiële verliezen te beperken, gebruiken veel short-sellers een stop-loss order. Posities worden dan automatisch gesloten wanneer de prijs een bepaald niveau bereikt.

Een short squeeze neemt plaats als de koers van een aandeel met veel short posities onverwachts versnelt, bijvoorbeeld door positief nieuws of hoger dan verwachte winsten, waardoor short sellers zich haasten om hun posities snel te sluiten door de geleende aandelen terug te kopen. De prijs van een aandeel schiet nog verder omhoog wanneer short sellers hun posities verlaten. Dit spontane momentum van de aandelenprijs kan ook andere beleggers aantrekken om te kopen. Waardoor de prijs van het aandeel nog verder stijgt.

Hoe weet je wanneer een short squeeze eraan komt?

Er moeten veel shortposities uitstaan wil er er een short squeeze kunnen plaatsvinden. Hoe meer shorts er in het aandeel zitten, hoe groter de kans op een short squeeze. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij GameStop. In het voorjaar van 2020 stond het aantal shorts op ruim 100%. Ofwel: er waren meer shortposities ingenomen dan dat er vrij verhandelbare aandelen waren. De Amerikaanse verkoper van videopelletjes was daarom een ideaal doelwit voor beleggers om een short squeeze te veroorzaken. Op het online forum Reddit joegen particuliere beleggers de koers met honderden procenten omhoog, waarop shorters gedwongen werden om hun hun posities te verlaten om hun verliezen te beperken. Bedrijven waarin meer dan 10% van de aandelen shortposities zijn en met een geringe beurswaarde van minder dan €1 miljard lopen het meeste gevaar om in een squeeze terecht te komen.

In Europa zijn shorters verplicht om hun positie bekend te maken zodra die 0,5% van het geplaatste kapitaal overschrijdt. Bij de berekening daarvan wordt gekeken naar alle long- en shortposities in aandelen en derivaten in het betreffende bedrijf. Dagelijks publiceert de Nederlandse toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) de shortposities van aandelen op Euronext Amsterdam die boven deze drempel uitkomen. De meeste geshorte aandelen aan Beursplein 5 zijn op dit moment vastgoedbelegger Wereldhave (10,63%), luchtvaartmaatschappij Air France-KLM (8,20%) en maaltijdbezorger Just Eat Takeaway (5,08%).

Wat er gebeurde bij de short squeeze van Volkswagen

Een van de grootste short squeezes vond plaats in 2008 met Volkswagen. Hedgefondsen dachten dat de Duitse autoproducent de grote financiële crisis niet zou overleven en speculeerden massaal op een koersdaling. Er werd een grote shortpositie opgebouwd, tot circa 12,5% van het uitstaande aandelen. Tegelijkertijd vergrootte rivaal Porsche via opties zijn minderheidsbelang van iets meer dan 40% naar 74% van de aandelen Volkswagen. Toen dat bekend werd, vluchtten de shorters massaal naar de nooduitgang. In vijf dagen tijd vervijfvoudigde de koers van Volkswagen naar €999, het concern was zelfs even het grootste bedrijf ter wereld.

Wat zijn de risico’s van een short squeeze?

Meeliften op een short squeeze gaat gepaard met hoge risico’s. Het komt vooral aan op een goede timing. Zo schoot de koers van GME tijdens de short squeeze als een komeet omhoog naar $347,51 op 27 januari 2021. Een week later, op 4 februari, stond de koers echter alweer fors lager op $53,50. Dit is een duidelijk voorbeeld van het gegeven dat als de meeste shorters hun positie gesloten hebben, de koers vaak weer als een pudding in elkaar zakt. Beleggers moeten daarom kort op de bal spelen en snel hun verlies durven nemen. Vaak gaat het immers om fundamenteel onaantrekkelijke bedrijven waar je niet voor de lange termijn in wilt zitten.

Zijn short squeezes winstgevend?

Short squeezes zijn behoorlijk riskant, maar ze kunnen winstgevend zijn. Als je een aandeel koopt tegen een lage prijs en een short squeeze drijft het omhoog, dan kun je, als je op het juiste moment verkoopt, een groot rendement zien. Het is echter onmogelijk om de markt goed te timen en prijzen kunnen net zo snel dalen als ze stijgen.

Belangrijkste conclusies

• Bij een short squeeze stijgt de prijs van een aandeel met veel short posities onverwachts. Met als gevolg dat short sellers hun posities sluiten, waardoor de prijs van het aandeel nog verder stijgt.
• Volkswagen was een van de grootste short squeezes in de geschiedenis van de aandelenmarkt, en we zagen veel meer short squeezes in 2021 tijdens de meme-beleggingsgekte (GameStop).
• In sommige gevallen kunnen beleggers profiteren van een short squeeze, maar dit gaat gepaard met een hoog risico

Beleggen via DEGIRO

Wij willen beleggen voor iedereen toegankelijk maken. Dat doen we middels de unieke combinatie van een gebruiksvriendelijk beleggingsplatform en ongekend lage tarieven. Voor meer informatie kan je terecht op onze tarievenpagina.

Wij bieden je toegang tot een van de grootste beleggingsuniversums, met een zeer ruim aanbod aan producten en beurzen. Dit kan je helpen jouw risico te beïnvloeden door een goed gespreide portefeuille samen te stellen en jouw beleggingen te spreiden over verschillende producttypes, regio's en sectoren. Voor een overzicht van de producten en beurzen die wij aanbieden, kan je terecht op onze beurzenpagina.

De informatie in dit artikel is niet geschreven voor adviesdoeleinden en heeft evenmin als doel om investeringen aan te bevelen. Houd er rekening mee dat de feiten mogelijk zijn veranderd sinds het artikel oorspronkelijk werd geschreven. Beleggen gaat gepaard met risico's. Je kan (een deel van) jouw inleg verliezen. Wij adviseren je om enkel in financiële instrumenten te beleggen die aansluiten bij jouw kennis en ervaring.

Bronnen: Investopedia, FD, shortsell, The New York Times