Calendar spread als optiestrategie

Met een calendar spread kunt u profiteren van de verwachte verschillen in volatiliteit en het ‘weglekken’ van tijdswaarde uit langlopende en kortlopende opties. Wanneer gebruikt u deze strategie? En wat zijn de risico’s? We bespreken het in dit artikel.

Wat is een calendar spread?

Een calendar spread (of time spread) is een optiestrategie waarbij de belegger tegelijkertijd een short en long positie inneemt op dezelfde onderliggende waarde maar met verschillende afloopmaanden. Doel van de strategie is om te profiteren van het verwachte verschil in volatiliteit (beweegelijkheid van de koers) tussen beide optieseries en het verstrijken van de tijd.

Een typische calendar spread omvat de verkoop van een kortlopende optie (call of put) en tegelijkertijd de aankoop van een langer lopende optie (call of put). Beide opties hebben dezelfde onderliggende waarde en dezelfde uitoefenprijs. De strategie wordt opgezet om te profiteren van tijdswaarde. Naarmate de tijd verstrijkt en de expiratiedatum van de optie nadert, zal de prijs van een optie namelijk geleidelijk dalen. De tijdspremie verdampt dus als het ware langzaam.

Tegen het einde van de looptijd zal de optiepremie sneller afnemen dan wanneer de looptijd nog heel lang is. Met een calendar spread verdienen beleggers ook geld als de koersen nauwelijks bewegen. Daarbij heeft een toename van de volatiliteit een positief effect op de strategie. Langlopende opties zijn namelijk gevoeliger voor een verandering in de volatiliteit van de onderliggende waarde dan kortlopende opties.

Wanneer gebruikt u de calendar spread?

Een belegger met een positieve kijk op de onderliggende waarde kan met een calendar spread de kosten van een calloptie met een lange looptijd verlagen. De calloptie die is verkocht heeft een kortere looptijd en heeft daarom altijd een lagere optiepremie dan de aangekochte calloptie. Het maximale verlies bestaat uit het saldo van de betaalde optiepremies plus de transactiekosten.

In een ideaal scenario is de onderliggende waarde stabiel of licht dalend in de periode waarin de kortlopende optie expireert, gevolgd door een sterke koersstijging gedurende het lange deel van de spread of een scherpe stijging van de volatiliteit. Als de volatiliteit stijgt zal de waarde van de langlopende calloptie immers toenemen.

Bij de expiratie van de kortlopende calloptie wordt de maximale winst behaald als de onderliggende waarde tegen of onder de uitoefenprijs noteert. Deze verkochte (ook wel ‘geschreven’) call loopt dan waardeloos af. Is de onderliggende waarde gestegen dan heeft de geschreven call intrinsieke waarde. Dan zult u dus de aandelen moeten leveren. Op dat moment is het tijd om de gehele positie te sluiten.

Zodra de kortlopende call waardeloos is geëxpireerd, blijft de belegger over met een eenvoudige long callpositie die met een korting (namelijk de ontvangen premie op de geschreven kortlopende call) is verkregen. De maximale winst is in theorie onbeperkt.

Voorbeeld

Het aandeel XYZ noteert tegen €50. Stel, u verwacht dat XYZ de komende periode gestaag zal oplopen, maar op korte termijn niet veel beweegt of licht daalt. U schrijft de call februari 50 (dit betekent dat u een call verkoopt met uitoefenprijs €50 en afloopmaand februari) voor €2 en koopt de call april 50 voor €4. De netto kosten van deze spread bedragen dus €2 (€4 min €2).

Als de geschreven call op de afloopdatum rond de €50 noteert, dan loopt deze optie waardeloos af. De waarde van de gekochte call zal dan niet veel zijn veranderd. Na de expiratie van de eerste optie is de waarde van de langer lopende call hoofdzakelijk afhankelijk van de koersontwikkeling van XYZ. Komt uw verwachting uit en de koers van het aandeel XYZ stijgt tot de expiratie in april, dan zal de intrinsieke waarde van de gekochte calloptie toenemen. De potentiële winst is moeilijk te voorspellen, want die is van veel factoren afhankelijk. Dit hangt dus niet alleen af van de koers maar ook van de volatiliteit van XYZ. De waarde van de calloptie stijgt als de volatiliteit duidelijk toeneemt.

Voordelen

Een groot voordeel van de long call calendar spread is dat de belegger de kosten van de langlopende call verlaagt. Langlopende callopties zijn immers relatief duur vanwege de hogere tijdswaarde in de premie. Had u alleen de call april 50 op het aandeel XYZ gekocht, dan waren de kosten uitgekomen op €400 (€4 maal de onderliggende waarde van 100 aandelen XYZ). Door tegelijkertijd de kortlopende call te verkopen is de kostprijs gehalveerd tot €200.

U kunt de calendar spread ook opzetten met putopties door een langlopende putoptie te kopen en een kortlopende putoptie te verkopen, uiteraard weer met dezelfde uitoefenprijs. In een ideaal scenario noteert de koers van de onderliggende waarde dan ook tegen de uitoefenprijs op de expiratiedag van de geschreven korte put, zodat deze waardeloos afloopt. De tijdswaarde van de langlopende putoptie is dan groot, zodat u deze positie kunt sluiten. De ontvangen premie op de geschreven put is uw winst. Verwacht u een daling van de onderliggende waarde dan kunt u de langlopende put uiteraard ook laten staan.

Risico’s

De risico’s van de strategie zijn beperkt: de belegger verliest maximaal de netto betaalde optiepremies. Daalt de onderliggende waarde bijvoorbeeld sterk, dan zullen beide callopties waardeloos aflopen en verliest de belegger alleen de betaalde premies. Mocht de aandelenkoers van XYZ juist fors stijgen en beide calls duidelijk In The Money noteren (de uitoefenprijs is lager dan de koers van de onderliggende waarde), dan zal de waarde van beide calls nagenoeg gelijk zijn aan elkaar.

Een aandachtspunt bij Amerikaanse opties is dat deze gedurende de hele looptijd mogen worden uitgeoefend. Dit in tegenstelling tot Europese opties waarbij uitoefening alleen op de expiratiedag mogelijk is. Wie een Amerikaanse calloptie verkoopt heeft daarom altijd kans dat de onderliggende waarde vervroegd wordt opgevraagd. U zult de onderliggende aandelen dan moeten leveren. Meestal gebeurt dat op de dag voordat een aandeel ex-dividend noteert, zodat de dividenduitkering van het onderliggende aandeel ontvangen kan worden. Wanneer de aandeelhouder op de ex-dividenddatum de aandelen in bezit heeft, dan heeft hij immers recht op het dividend.

In The Money calls waarvan de tijdswaarde lager is dan het dividend lopen een grotere kans om vervroegd aangewezen te worden. Als dat gebeurt dan heeft de schrijver van de call een shortpositie in de onderliggende aandelen. Om dit te voorkomen zult u tijdig in actie moeten komen. Het risico van vervroegde aanwijzing kunt u op twee manieren elimineren. Ten eerste kunt u ervoor kiezen om de gehele call spread te liquideren door de lange calloptie te verkopen en de kortlopende calloptie te kopen. Een alternatief is om alleen de kortlopende calloptie te kopen om de positie te sluiten en de langlopende call te laten lopen.

Mocht u te laat zijn en u wordt inderdaad aangewezen op de geschreven calloptie dan heeft u dus een shortpositie in het betreffende aandeel. Wilt u dit niet, dan heeft u wederom twee keuzes. Ten eerste kunt u de langlopende call uitoefenen zodat u de shortpositie kunt sluiten. Ten tweede kunt u ervoor kiezen om de aandelen op de beurs te kopen en de langlopende calloptie te laten staan.

De informatie in dit artikel is niet geschreven voor adviesdoeleinden en heeft evenmin als doel om investeringen aan te bevelen. Beleggen gaat gepaard met risico's. U kunt (een deel van) uw inleg verliezen. Wij adviseren u om enkel in financiële instrumenten te beleggen die aansluiten bij uw kennis en ervaring.

Bronnen: Investopedia, Fidelity.